NFT’lerin hayatımızdaki etkisinin artmasıyla beraber bazı tartışmaların önemi de aynı oranda artıyor. Bahsi geçen tartışmaların biri de NFT koleksiyonlarını oluşturan parçaların sanat eseri olup olmadığı konusu. Tooken.io Kurucu Ortağı Orkun Bulut “Özellikle NFT’yi sanat üzerinden özellikle de maddi değer biçilerek ifade etmek çok yanlış. Kelime anlamına baktığınızda ‘çoğaltılamaz jeton’ çevirisi pek bir şey ifade etmiyor” dedi.

Sadece bizim ülkede değil; tüm dünyada kavramsal anlamda karışıklık olduğunu aktaran Orkun Bulut “Önce Blockchain’ler ‘para’ ‘dijital maden’ hissinde anlatıldı sonrasında NFT’leri de ‘sanatın yeni hali’ algısıyla pazarlandı. Tabii ki yaratılan bu ekosistemde çok paralar kazanan da oldu tam tersi aldıkları maddi olarak değersizleşen de! Özellikle NFT’yi sanat üzerinden özellikle de maddi değer biçilerek ifade etmek çok yanlış. Kelime anlamına baktığınızda ‘çoğaltılamaz jeton’ çevirisi pek bir şey ifade etmiyor. NFT’ler dijital sahiplik kavramlarımızın tescili hatta tapuları yerine geçecek. Tabii ki sanat ve koleksiyon oluşturma tarafındaki ‘hype’ başka bir yöne; fiziki eser/deneyimin ‘tesciline’ doğru evrilecek” diyor.

WEB 3.0’ın yapı taşları

Blockchain, NFT, Metaverse, VR, AR, AI… Hepsi WEB3.0’ın hatta Web4.0’ın yapı taşları olacağını ifade eden Tooken.io Kurucu Ortağı Orkun Bulut “Bu dijital dünyada önümüze çıkacak en büyük soru işaretiyse ‘merkeziyetsizliğin’ ne anlamda uygulanacağı! WEB1.0 tek taraflı kaynağı erişme konusunda bir evrimdi. WEB2.0 sosyal medyaların liderliğinde mecralarda bireysel içerik üretme konusunu….. WEB3.0 ise tamamen yıkıcı bir teknoloji olarak geliyor. Hatta WEB3.0 merkezli bu değişimin 250 yıllık sanayi devrime eş değer hızda 2030’a kadar tamamlanacağı tahmin ediliyor. Avrupa Birliği Komisyonu gibi geleneksel bir yapı bile bu eko sistemin Avrupa içerisind birkaç yıl içerisinde 800 milyar Euro’luk bir ekonomi yaratacağını ön görüyor” ifadelerini kullandı.

Eğitimlerle ilgili sertifikalarımızın tamamı NFT olacak

Önümüzdeki dönemde en önemli iki kavram olarak ‘community’ ve ‘utility’in olacağını anlatan Bulut şunları söyledi: “Topluluklar ve sağlanılan faydaların şeffaf anlamda gösterilmesi blockchain teknolojilerle sağlanacak. Fan Token olarak hayatımıza giren birçok fayda tarafı da NFT’lerin kullanımına uydurulmaya başladı. Özellikle ‘supply Chain’ tarafında NFT teknolojileri kullanılacak. Tedarik edilen ürünün nasıl hazırlandığını adım adım takip edilmesi özellikle WEB3.0 ile birlikte gelecek. Eğitimlerle ilgili sertifikalarımızın tamamı NFT olacak. Sertifikayı veren okul/eğitmen ile buna sahip olan açık bir şekilde tescillenecek. Sahip olduğumuz NFT’ler bizim sosyal ve hobi tarafımızı tanımlayacak. Üye olduğumuz programlar, sosyal üyeliklerimiz hatta katıldığımı etkinliklerin NFT olarak dağıtılacak”

Sanat eserlerinin ‘gerçekliği’ de NFT’ler tarafından tescillenecek

Sanat tarafında dijital eserlerin yanı sıra fiziki eserlerin ‘gerçekliğini’ de NFT’ler tarafından tescillenmesini beklediğinin altını çizen Orkun Bulut “Malum; geleneksel sanat piyasası üretimde zorlandığı için yeni teknolojilere bariyer uyguluyor. Eserlerin gerçekliği, sahteliğini NFT üzerinden dijital sahiplikle çözen bu formülde aynı zamanda 600 yıldır çözülmeyen sanatın telif sorunu da ortadan kalkacak. İkincil satışlar bu ekosistem üzerinden gerçekleştiği zaman eseri oluşturan sanatçı ve varisleri ‘loyalty fee’ olarak pazar yerlerinden %10 komisyon alacak.

Eli kulağında olan 5G’ye geçildikten sonra devletler kendi dijital paralarını çıkaracaklar. Tabii ki bunlar kripto özelliği taşımasa da merkeziyetli fayda özellikleri teknolojik olarak entegre edilmesini bekliyorum. Tabii burada dijital para görünüşlü Superapp’ler devletlerin kontrolünde olacak. Bu SuperApp’lerin  Çin’deki WeChat modeline benzeyeceğini düşünebilirsiniz.

İşte burada Tapu, ruhsat gibi tescil işlemlerinin NFT üzerinden yapılacağı hatta uçak/tren gibi ulaşımda kullanılan biletleme sistemleri de bu teknolojiyle oluşturulacağını tahmin etmek pek zor değil” diyerek sözlerini noktaladı.