Umut Çelik / Business World Global Dergisi Yazı İşleri Müdürü

Altın ithalatına getirilen kotanın ardından kilogramda oluşan ortalama 3-6 bin dolar arasında değişen fark, yerli mücevher sektörünü zorluyor.

İthalat kararı Türk kuyumculuk sektöründe büyük bir şaşkınlıkla karşılandı, piyasanın moral ve motivasyonunu alt üst etti. Kota nedeniyle hammadde ihtiyacının dünya piyasalarının çok üstünde bir fiyatla karşılamak zorunda kalan ihracatçı firmaları, bu fiyat farkını müşterilerine anlatmakta çok zorlandı.

Mücevher sektörünün ürün türüne göre değişmekle beraber ortalama kg başına 5 bin dolar işçilik bedeliyle Türkiye ihracatındaki katma değeri en yüksek sektör olduğunun altını çizen Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı ve İMMİB Koordinatör Başkanı Burak Yakın, 55. Istanbul Jewelry Show Mücevher Fuarı açılışında yaptığı açıklamada son dönemde yaşanan altın ithalatında kota uygulamasının sektöre büyük zarar verdiğini belirterek şunları söyledi:

“Bizim rakiplerimiz altının kilogramı için 65 bin dolar öderken biz 68 bin dolar ödeyerek almak zorunda kalıyoruz. Buna iç piyasa da dâhil. Bu da kaçakçılığın önünü açıyor. Sektörü zor duruma sokup, fırsatçıların buradan para kazanmasına izin veremeyiz. Mücevher ihracatımızda yaklaşık 50 yıldır büyük emeklerle kazandığımız rekabet gücümüzü ve dış pazar payımızı altındaki kota uygulamasından dolayı kaybetme riskiyle karşı karşıyayız. Bu nedenle kısa zamanda bakanlığımızdan ihracatçımıza sıkıntısız bir şekilde hammadde temini ve altın kotasının kaldırılması konusunu önemle talep ediyoruz. Göreve geldiğimizde 939 olan ihracatçı sayısı bugün 1.346’ya yükseldi. Bizim amacımız bu artış trendini gerçek ve dürüst ihracatçılarla sürdürmek. Bu amacımıza ulaşmak için daha çok üreticiyi ihracatçı yapmayı hedefliyoruz. Arabasına, bavuluna altını koyan, eşinin boynuna zincirleri, beline altın kemerleri takan soluğu Türkiye’de alıyor. Böyle bir para yok! Dünya fiyatlarından Dubai’den 700 dolar ucuza alıp, gelip Türkiye’de 3 bin dolar karla satıyorlar. Farkları en çok tetikleyen de bankaların verdiği faiz”

İstanbul Kuyumcular Odası Başkanı Mustafa Atayık da kota nedeniyle kuyumculuk yapamayacak hale gelebilecekleri uyarısında bulunmuş ve “Kota nedeniyle piyasada oluşan ikili fiyat, perakende esnafımız ile altın ve altın takı alışverişi yapan vatandaşlarımızı da olumsuz yönde etkiliyor. Ne yazık ki bu durum, vatandaş ile esnaf arasında fiyat bazlı tartışmaları gündeme getiriyor ve yurt içinde altın, son tüketiciye pahalı satılmış oluyor” demişti.

İthalata konulan kota nedeniyle altın fiyatı Türkiye’de yüksek. Kapalıçarşı esnafı kota yüzünden fiyat tutturamıyor ve bu kota ile ihracat yapamaz hale geliyor. Altın ithalatına kota böyle devam ederse sektörümüzde işi bırakanlar, kepenk kapatanlar olabilir. Altın ihracatının önünü ithalat kotası gibi kısıtlamalarla keseceklerine sektördeki kayıt dışılığı bitirecek adımların atılmasında fayda var.