Umut Çelik / Business World Global Yazı İşleri Müdürü
Vodafone Türkiye, geçtiğimiz günlerde düzenlenen basın toplantısıyla 2024 değerlendirmesi ve 2025 hedeflerini paylaştı.
Toplantıda bir araya geldiğim Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy 5G ihalesi ile ilgili ihale koşullarının yatırımı teşvik edecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini vurguladı.
Aksoy “5G’nin 1 yıllık gecikmesi ile ülke ekonomisi 120 milyar TL’lik bir faydadan mahrum kalıyor. Dijital devrimi kaçırmamak için 5G’ye geçmek gerekiyor. 2025 için sektörümüzün kaçırabileceği iki fırsat var. 5G ve fiber altyapı. Bu konularda adım atılmazsa, risk olur” dedi.
“İhale bedelini düşük tutalım, yatırımı teşvik edelim”
5G ihalesinin koşulları yatırımı teşvik edecek şekilde tasarlanmalı diyen Vodafone Türkiye CEO’su Aksoy “İhalelerde dünyada son trend; ihale bedelini düşük tutup yatırımı teşvik etmek. Türkiye’deki her operatör kazandığı 100 TL’nin 16’sını ihale bedeli olarak vermiş. Bu Avrupa’da yüzde 5’lerde, hatta Finlandiya’da yüzde 1,5. Ayrıca yüzde 15 Hazine payımız da var. Bunun dışında diğer vergiler var. Operatörlere yatırım yapmak için bir kaynak kalması gerekiyor. İhaleye verilen paralar ile baz istasyonu yapılabilseydi, örnek veriyorum bugün 100 baz istasyonu varsa 250 baz istasyonu yapılabilirdi” diyerek tavsiyelerde bulundu.
İmtiyaz sahipliğine eşitlik isteği
Rekabetin düzgün olması için üç öneride bulunan Engin Aksoy “İlki, burası devlete ait ise biz de ortak olalım, yatırımcı olarak bu şirkete girelim, ülkenin tüm hanelerine fiber götürelim. Devlet derse ki ben istemiyorum ortaklığı.
İkinci önerimiz, hepimize eşit mesafede tek şirket olsun. Bunu pratikte zor buluyorum. Çünkü ciddi bir yatırım sermayesi koyulması gerekecek.
Üçüncüsü de devlet, ‘Ben kendim yapmayacağım, operatörlerin de ortak olmasını ve yapmalarını istemiyorum’ derse, dışardan yatırımcı getirsin. 2026’da bir firmaya verilen imtiyaz bitiyor. Bu firma “Hem alt yapıdan yapayım hem de üst yapıdan ben satayım” diyor. Böyle bir şeyin örneği dünyada yok” diyerek iş birliğine açık olduklarını fakat bir türlü ortak noktada buluşamadıkları siteminde bulundu.
Uzlaşma ortamı hala sağlanamadı
Şimdi soruyorum, Türkiye’de yerlilik oranı en yüksek olan operatör olduğunu söyleyen Vodafone’a neden 5G ve fiber yatırımlarda kolaylık sağlanmıyor?
Devletin üst düzey yetkilileri telekomünikasyon sektöründe yerli ve milli markaları tercih etmiyor mu? Türkiye’nin üç büyük şirketi yıllardır fiber başta olmak üzere birçok konuda görüşmeler yapsa da ortak noktada buluşamıyor.
Özetle, Vodafone Türkiye’de CEO’luk görevine başladığı günden beri fiber ve 5G ile ilgili sürekli çağrı yapan Engin Aksoy’a kulak verilmesi konusunda herkesin hemfikir olduğu kanaatindeyim.
Daha hızlı internetlere bağlanmak dileğiyle…