Türkiye’de recycled kumaş üretiminde ilk 5’te yer alan Fabalgo, elyaf ve plastik atıklarından çevre dostu kumaş üretiyor. Recycled kumaşların tamamının atıklardan üretildiğini kaydeden Fabalgo Tekstil Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Celalettin Kayahan “Fabalgo olarak en iyi ve markalaşmış hatta öncü oyuncularından biri olmak istiyoruz. Zaten tüm enerjimiz de çalışmamızda bu yönde pozitif ilerliyor” dedi.

Tekstilde geri dönüşüm tam olarak ne anlama geliyor?

Recycle veya rejenere olarak adlandırılan ipliklerden üretilen kumaşlar tekstilde geri dönüşüm olarak adlandırılır. Ya da daha açık anlamda bildiğimiz konfeksiyon atıklarından ve atık pet şişelerden elde edilen elyaf türünden üretilen iplik çeşitleri de diyebiliriz.

Hangi ürün veya ürün segmentinde daha yaygın?

Genel olarak tüm hazır giyim alanında kullanılabiliyor. Hatta çok yaygınlaştı diyebiliriz. Ama Fabalgo olarak biz kumaş grubunda faaliyet gösteriyoruz.  Yani bir nevi nihai tüketicinin kullandığı geri dönüşüm grubunun (konfeksiyon) alt bazını oluşturuyoruz.

Türkiye’de yaygın mı?

Önceleri bu kadar yaygın değildi tabi. Değişen ve dönüşen dünya ve bilinçli üretici tüketici kombinasyonunun artması Türkiye’de de bu alanda yaygınlaşmayı sağladı. Ancak hammadde kısmında yaygınlık o kadar da fazla değil henüz. Mesela biz Fabalgo olarak hammadde üreten birkaç büyük üreticiden biriyiz. Umarım önümüzdeki dönemde bu sayı artacaktır.

Tekstil alanında geri dönüşüm yatırım olarak avantajları ve riskleri nelerdir? Devlet desteği var mı?

Geri dönüşüm sanayii yatırım konusunda birçok yenilik ve teknolojinin kullanıldığı bir sektör. Yatırım bütçelerimiz hayli yüksek olsa da hem dünya markalarının hem de dünya ticaret örgütünün destekleri ile risklerimiz azalıyor diyebiliriz. Biz bu riskleri en aza indirdik. Çünkü düzenli ve kaliteli üretim yapmayı başarabildiğinizde ihracat konusunda kısa zamanda büyük rakamlar ve metrajlara ulaşmak mümkün. Ayrıca başarımızın en büyük argümanı kaliteli ekip ve ekipman. Şu an geri dönüşümde bir devlet desteği yok olursa belki bu alanda dünya markası bile olabiliriz. Bu alanda çalışmaların yapıldığını biliyorum.

Bu alanda hedefleriniz nedir?

Tabii ki her sektörde olduğu gibi geri dönüşümde de ilk atılım yapan firmalar bir adım önde başlıyor oyuna. Biz Fabalgo olarak bu alanın en iyi ve markalaşmış hatta öncü oyuncularından biri olmak istiyoruz. Zaten tüm enerjimiz de çalışmamızda bu yönde pozitif ilerliyor.

Tarım alanında topraksız pamuk üretimi yapıyorsunuz? Bu alanda yatırımınız ne aşamada.?

Topraksız pamuk üretimi insanlığın geleceği için önemli bir adım. Teknolojinin geldiği bu nokta iklim değişikliğinin ve su sorununun hatta alan sorununun ileride en büyük çözümü olacak. Henüz dünya üzerinde yeni bir teknoloji ve biz Fabalgo olarak bu teknolojiye sahibiz. Teksas’ta olan tesislerimiz topraksız pamuk üretimine başladı. Bu üretim şekli tekstilde adeta bir devrim diyebilirim. Bu alandaki yatırımlarımız ve çalışmalarımız hızla ilerliyor ve gelişiyor yakında bütün Türkiye’nin hatta Avrupa ülkelerinin gözde üreticisi olma hedefindeyiz.

Toplam hedefiniz Türkiye ve dünya ticareti için nedir?

Topraksız pamuk üretiminde hedefimizi büyük tuttuk. Ülkemizin tüm pamuğunu kendisi üreten bir ülke olması bizim hedeflerimiz arasında. Bu sebeple Fabalgo, Türkiye’nin dünyaya pamuk ihracatında öncü bir ülke haline gelmesinde rol oynamayı hedefliyor da diyebilirim.

Topraksız tarımı duyduk ama özellikle neden pamuk konusunda ilerlemeyi hedeflediniz?

Tekstil ve kumaş üretimi yapan bir firma olduğumuz için sektörün hammadde ihtiyacını karşılamada yüzde 80 yurt dışına bağımlı olması bizi bu alanda yatırım yapmaya yönlendirdi. Biliyorsunuz dışa bağımlı olduğunuz zaman bu bağımlılık iç piyasa politikalarını olumsuz yönde etkiliyor ve bitmiş madde ihracatında elde edilen rakamlar girdiler doğrultusunda rakamsal olarak düşüyor. Yani dışa bağımlı olmadığımız her sektörde ülke ihracatına doğrudan katkı sağlamış oluyoruz. Biz de bunalanda eksiklik gördüğümüz için rotamızı pamuk üretiminde bir devir olan topraksız üretime çevirdik.

Geri dönüşüm ve topraksız pamuk üretimi ile iklim sorunlarından doğan bazı aksaklıkların giderilmesi mümkün mü?

Evet kesinlikle öyle. Geri dönüşümün dünya üzerindeki popülaritesinin bu kadar artmasının sebebi öncelikle doğayı korumak hava kirliliğine ve belki de iklim değişikliğine karşı bir pozitif katkı sunmaktır. Yani işimizin ticari olduğu kadar sosyal yönü de bizi daha ileriye doğru kamçılıyor. Bu şekilde her sektörde adımlar atıldıkça doğaya daha az karbon ayak izi bırakacak ve belki de çocuklarımıza daha yaşanacak bir doğa bırakacağız.

Ekonomiye katkısı nedir?

Ekonomiye hem direk hem de dolaylı katkıları var elbette. Mesela su kullanımının azalması, doğal alanların daha az işgali. Ayrıca ülkemizde henüz yeterli pamuk üretilmediği için lojistik olarak dış yatırımcının bu konuda tereddütleri var. Zira ülkemizde şu an 700 bin ton pamuk üretilmekte. Tüketimimiz ise 8 Milyon ton seviyesinde. Artan üretimle birlikte ülkemize gelen her ilave yatırımcı sizce de ekonomimizi olumlu etkilemez mi. Ve son olarak konfeksiyon ihracatının daha hızlı ve efektif olarak gerçekleşmesi de ülke ekonomisine katkı sağlar.

Üretim lokasyonu olarak nereyi seçtiniz?

Şu an Konya pilot bölgemiz ama Konya ile kalmayacak tabii ki. 2023 şubatında ülkemizin yaşadığı büyük afet sonrası her ne kadar planlarımız biraz sekteye uğrasa da hedefimizde Kahramanmaraş ve civarını da üretim tesisi kurmak var ve çalışmalarımız devam ediyor. Hem lokasyon olarak benimsediğimiz bir bölge burası hem de artık kısa zamanda istihdam konusunda o bölgede bizlere büyük görev düştüğünü söylemeliyim.