Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ilk çeyreğine (ocak-mart) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, GSYH tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı döneminde göre yüzde 7,3 artış gösterdi.

Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH tahmini, ilk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 79,5 artarak 2 trilyon 496 milyar 328 milyon lira olarak gerçekleşti. GSYH’nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 179 milyar 800 milyon oldu.

GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 24,2, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 16,8, hizmetler yüzde 14,9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 8,9, sanayi yüzde 7,4, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 6,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 5,4, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 5,2 ve tarım yüzde 0,9 arttı. İnşaat sektörü ise yüzde 7,2 azaldı.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 1,2 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, ilk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,3 artış gösterdi.

Hane halkı tüketim harcamaları yüzde 19,5 arttı

Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 19,5 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 1,1 artış kaydetti.

Mal ve hizmet ihracatı, yılın birinci çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 16,8, ithalatı da yüzde 2,3 yükseldi.

İş gücü ödemelerinde yüzde 59,7 artış

İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 59,7, net işletme artığı/karma gelir yüzde 88,1 artış gösterdi.

İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 35,5 iken bu oran 2022’de yüzde 31,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 45,6 iken yüzde 47,6’ya çıktı.

AA Finans Büyüme Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, 2022 yılının birinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 7,2 büyümesini öngörmüştü.

Önceki yıllara ilişkin büyüme verilerinde de revizyona gidildi.

İŞ DÜNYASI BÜYÜME RAKAMLARINDAN MEMNUN

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Twitter hesabından, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bugün açıklanan yılın birinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirdi.

“Maliyetlerdeki artış, tedarik sorunlarına rağmen üretim, yatırım için var gücümüzle çalışıyoruz. Kapsayıcı, sürdürülebilir büyüme için ek önlemlere ve enflasyona odaklanmalıyız. El birliği, akıl birliği ile daha çok çalışma zamanı.”

İKMİB: Kimya sektörü olarak stratejik bir görev üstleniyoruz

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister “2021 yılında yüzde 11 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2022 yılının ilk çeyreğinde yüzde 7,3 büyüme gerçekleştirdi. İlk çeyrek için öncü göstergeler de bunu destekliyordu. İlk çeyrekte sanayi yüzde 7,4 büyürken, mal ve hizmet ihracatı ise yüzde 16,8 arttı. İlk çeyrekteki bu büyümenin önemli ve memnuniyet verici olmasıyla birlikte sürdürülebilir olması için mutlaka ihracat ve yatırımı destekleyecek teşviklerin artırılması gerektiğine inanıyoruz. İlk çeyrekte net ihracatın büyümeye katkısı 3,5 puan oldu. Kimya sektörümüz ise ihracatta ilk çeyrekte bir önceki yıl aynı döneme kıyasla yüzde 41,71 büyüdü ve 7,52 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. İkinci çeyrekte de bu yüksek performansımızı istikrarlı şekilde devam ettirmek için çalışıyoruz. Nitekim Mart ve Nisan ayları ile birlikte ilk dört aylık dönemde sektörümüz ihracat lideri oldu.

Diğer yandan özellikle de Rusya-Ukrayna krizi ile hızla yükselen emtia, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışlar, buna bağlı enflasyon artışları devam ediyor. Kimya sektörümüzün üretimde kullandığı hammadde fiyatları da yüksek seyretmeye devam ediyor. Bu olumsuz gelişmelerden en az şekilde etkilenmek için yüksek katma değerli yerli üretime önem veriyoruz. İKMİB olarak bu yönde çalışmalarımıza devam ediyoruz. Türk Kimya Sektöründe Yatırım Öncelikli Ürünler raporumuzu geçen yıl yayınlamıştık. Bununla birlikte bu yıl sonunda faaliyete geçirmeye hazırlandığımız Kimya Teknoloji Merkezi’miz (KTM) ile önemli bir kazanım sağlayacağız. Ülkemizin sürdürülebilir kalkınmasında kimya sektörü olarak stratejik bir görev üstleniyoruz. Bu sorumlulukla üretmeye ve çalışmaya devam edeceğiz.” dedi.

MÜSİAD: Türkiye ekonomisi 2021 yılında yüzde 11 oranında büyüdü

Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı  yaptığı yazılı açıklamada Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2022 yılının ilk çeyrek dönemine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarına yönelik değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye ekonomisinin 2021 yılında yüzde 11 oranında büyüdüğünü hatırlatan Asmalı, ülkenin ekonomik büyüme kabiliyeti ve potansiyeline inanmayı sürdürdüklerini vurguladı.

Asmalı, şunları kaydetti:

“Yılın ilk çeyreğine ilişkin yüzde 7,3’lük büyüme oranı, milli ekonomimize olan inancımızın haklılığını ortaya koymaktadır. Ülkemiz; Avro Bölgesi’nin yüzde 5,1, Çin’in yüzde 4,8, Almanya’nın yüzde 3,8, ABD’nin ise 3,5 oranında büyüdüğü bu dönemde, halihazırda 1. çeyreğe yönelik büyüme rakamları açıklanan G20 ülkeleri içerisinde Suudi Arabistan ve İngiltere’nin ardından 3. sırada yer almış ve pozitif ayrışmayı sürdürmüştür. Böylece pandemi sonrası sürecin tedarik zincirleri üzerindeki olumsuz etkilerinin sürmesi ve bilhassa enerji ve gıda fiyatları üzerinden küresel enflasyon tehlikesinin iyice gün yüzüne çıkmasının yanı sıra Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından yeni bir şok yaşayan küresel ekosistemin marazları, Türkiye ekonomisinin güçlü büyüme performansını sürdürmesini engelleyememiştir. Bu vesileyle MÜSİAD olarak, Türkiye ekonomisinin 2022 yılında da mevcut tahminlerin üzerinde büyüyeceğine olan inancımızı yineliyoruz. Türk iş dünyası, geçmiş 20 yılın kazanımlarından aldığı gücü geleceğe taşımayı sürdürecek ve ülkemiz başta enflasyon olmak üzere bütün arızi şokları hızlı bir şekilde geride bırakmayı başaracaktır.”

DEİK: Türkiye’nin 2022 yılına da güçlü bir başlangıç yaptığını görüyoruz

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2022 yılı ilk çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu yaptı.

2022 yılı için hem salgının ortadan kalkması hem de tedarik zincirlerinde yaşanan aksamaların yılın ikinci yarısından itibaren azalmaya başlaması ile birlikte daha sağlıklı bir küresel büyüme beklentisi içinde olduklarını aktaran Olpak, şubat ayının sonlarına doğru başlayan Rusya-Ukrayna savaşı ve bunun getirdiği yeni olumsuzlukların dünyaya etkilerine rağmen Türkiye’nin yılın ilk çeyreğinde gösterdiği yüzde 7,3 büyüme performansıyla 2022 yılına da güçlü bir başlangıç yaptığını kaydetti.

Olpak, “Küresel riskleri biraz daha açacak olursak giderek artan emtia, gıda ve enerji fiyatları, Çin’deki salgın sebebiyle alınan sert karantina tedbirleri, Avrupa coğrafyasında bir yandan savaşın etkisi bir yandan da rekor seviyelere ulaşan enflasyona ilişkin beklentileri konuşuyoruz. Özellikle ABD’de artan enflasyona karşı Fed’in atmaya başladığı daraltıcı para politikaları neticesinde de 2022 yılında küresel büyüme tahminlerinin aşağı doğru revize edildiğini gözlemiyoruz. Bu çerçevede dünya ekonomik büyümesi de IMF tahminine göre yüzde 3,6’ya, AB büyüme tahmini ise yüzde 3,9’dan yüzde 2,8’e güncellendi.” ifadelerini kullandı.

Böylesine negatif bir küresel ortamda dahi, yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,3 büyüme başarısı gösteren Türkiye ekonomisinin, 2021’de olduğu gibi bu yıl da dünya ülkelerinden pozitif ayrışacağını bir kez daha ispatladığını belirten Olpak, şunları kaydetti:

“Dolayısıyla bu güçlü büyüme ile yıl sonu hedefimiz olan yıllık yüzde 5 büyüme hedefimizi de çok rahatlıkla yakalayabileceğimizi öngörüyoruz. Büyüme verimizi üretim yönünden incelediğimizde ise inşaat sektörü haricinde tüm sektörlerin büyümeye pozitif katkı verdiğini görüyoruz. Bu da sağlıklı bir büyümeye işaret ediyor.

Ekonomimizin itici gücü olan sanayi üretiminin yüzde 7,4 büyümesine ilave olarak hizmetler sektörünün, bilgi ve iletişim ve bankacılık ve finans sektörlerinin yüksek oranda büyüme göstermesi de son derece sevindirici. DEİK olarak özellikle salgın sonrası ile Türkiye’nin dünya için alternatif bir üretim üssü olduğunu vurgulamıştık. Bugün açıklanan İSO 500 verileri de Türk sanayisinin ve özel sektörümüzün, dünya ticaretindeki alıcılar için kuvvetli bir üretici olma konumunu perçinlediğini gösteriyor.”

Talep tarafında ise büyümenin hanehalkı tüketimi, ihracat ve yatırım ekseninde geliştiğini aktaran Olpak, “Hanehalkı tüketim harcamaları yıllık yüzde 19,5 artarak büyümeye 11,6 puan katkı sağlarken, net ihracatın büyümeye katkısı yüzde 3,5 ve yatırımların katkısı ise 0,3 puan oldu. Yatırım alanında makina ve teçhizat yatırımlarının yüzde 10,5 artması ise konjonktürel olarak zor bir küresel dönemden geçtiğimiz ortamda bile yatırım ve üretim kapasitemizin artışına verdiğimiz önemi göstermesi bakımından son derece önemli bir performans.” değerlendirmesinde bulundu.

Gelirin büyümesi kadar bunun toplum içinde adil ve eşitlikçi bir yaklaşımla paylaşılmasının da bir o kadar önemli olduğunu vurgulayan Olpak, “Bu perspektiften baktığımızda, 2021 yılının son çeyreğinde yüzde 30’un altına inen iş gücü ödemelerinin GSYH içindeki payının da bu çeyrekte tekrar artarak yüzde 31,5’a yükselmesi de oldukça kıymetli.” ifadesini kullandı.

DEİK olarak, Türk iş dünyasının da güçlü sanayisi, üretim kapasitesi ve yüksek potansiyeli ile büyüme trendinin en önemli itici güçlerinden biri olmaya devam edeceğine inandığını belirten Olpak, şunları kaydetti:

“Önümüzdeki dönemde hep birlikte odaklanmamız ve çözümü için hep birlikte daha fazla çalışmamız gereken önemli başlık ise yüksek enflasyon olacak. DEİK olarak, ülkemizin küresel ticaretten daha fazla pay alması için ticari diplomasi faaliyetlerimizi çok daha geniş bir düzlemde sürdürecek ve dünyanın dört bir yanında faaliyet gösteren 148 iş konseyimizle birlikte var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”​​​​​​​

ATO: Reel sektörün üretim ve ihracat başarısının katkısıyla sağlanan büyüme, Türkiye’yi pozitif ayrıştıracaktır

Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, Türkiye ekonomisi büyüme rakamlarına ilişkin, “Pandemi sonrası küresel düzeyde çalkantılar devam ederken, reel sektörün üretim ve ihracat başarısının katkısıyla sağlanan büyüme, Türkiye’yi pozitif ayrıştıracaktır.” ifadesini kullandı.

Baran, yazılı açıklamasında, TÜİK tarafından açıklanan bu yılın birinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirdi.

Finans ve sigorta, bilgi ve iletişim, hizmetler, gayrimenkul, sanayi sektörlerinin büyüme kaydettiğine işaret eden Baran, maliyet artışları nedeniyle sıkıntılı günler yaşayan inşaat sektöründe ise küçülme görüldüğünü belirtti.

Baran, pandemi sürecinde dünya ekonomisinin sarsıntılı bir dönem geçirdiğini ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın bu sarsıntıyı daha da şiddetlendirdiğini anımsatarak, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Tedarik zincirlerinin kırılması nedeniyle ham madde fiyatlarındaki yükselişe, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın eşlik etmesi, gelişmiş ülkeler dahil olmak üzere küresel ekonomiyi sıkıntıya soktu. Bu tablo enflasyonu tetiklerken yıllardır gündemlerinde enflasyon olmayan ülkeleri bile fiyat artışlarıyla karşı karşıya bıraktı. Küresel düzeyde tablo böyleyken, Türkiye’nin ilk çeyrekte yüzde 7,3 büyümesi büyük başarıdır. Pandemi sonrası küresel düzeyde çalkantılar devam ederken, reel sektörün üretim ve ihracat başarısının katkısıyla sağlanan büyüme, Türkiye’yi pozitif ayrıştıracaktır.”

Türkiye’nin genç nüfusu dikkate alındığında büyümeyi sürdürmenin daha da önemli hale geldiğine dikkati çeken Baran, şunları kaydetti:

“Ülke olarak pandemi sürecini dev ekonomilerle kıyaslanamayacak düzeyde iyi geçirdik. Reel sektöre yönelik desteklerin de katkısıyla ticaret ve sanayideki başarı, ihracat gelirlerimizin yükselmesiyle moralimizi de yükseltti. Geldiğimiz noktada, küresel bir resesyon riski ile karşı karşıyayız. Bu tablo enflasyonun bir an önce kontrol altına alınması, ihracatın hem pazar hem de ürün olarak çeşitlendirilmesi zorunluluğunu ortaya koyuyor.”

Baran, Türkiye ekonomisinin son döneme kadar büyümesine inşaat sektörünün öncülük ettiğini hatırlatarak, tedarik sorunları, yüksek ve değişken fiyatların sektörün yeni projeler başlatmasını yavaşlattığını vurguladı.

Dünyadaki gelişmelerin gelecek dönemde en önemli sektörün tarım olacağını gösterdiğini bildiren Baran, şöyle devam etti:

“Dünya ekonomisi hem zor bir dönemden geçiyor hem de sıkıntıların kısa sürede atlatılacağına ilişkin ümit taşınmıyor. Kuraklık ve gıda tedariki tüm ülkelerin gündeminde. Türkiye’nin bu süreçte küresel resesyon riskini de göz önünde bulundurarak en çok ihtiyaç duyulacak tarım ürünlerini üretmeye ağırlık vermesi, tüm destekleme mekanizmalarını bu alana yoğunlaştırması, topraksız ve susuz tarım konusunda gelişim adımları atması büyümeyi ve istikrarı sürdürmek açısından faydalı olacaktır.”